Çocuklarda uyku saatlerine dikkat! ÇOCUKLARDA SAĞLIKLI UYKU İÇİN 7 ETKİLİ ÖNERİ!

Günümüzde televizyon, tablet, akıllı telefon gibi iletişim araçlarının
yaygınlaşmasıyla pek çok anne baba çocuklarının geç yatmasından
şikayet ediyor. Yapılan çalışmalar; çocuklarda yeterli ve kaliteli
uykunun bağışıklığın güçlenmesinden zihinsel, fiziksel ve ruhsal
gelişimlerine dek çok önemli rol oynadığını ortaya koyduğundan anne
babalar çocuklarının hem sağlığı hem de okul başarısı açısından endişe
duyuyor. Acıbadem Fulya Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı
Dr. İmre Gökyar, çocukların saat 22:00’den önce mutlaka uykuya dalması
gerektiğini belirterek “Aksi durumda çocuğun büyümesi yavaşlar ve
vücut direnci düşer. Bu da zaman içinde birçok hastalığa davetiye
çıkarır. Bebeklerde ve çocuklarda yeterli ve kaliteli bir uyku en az
iyi beslenmek kadar önemlidir” diyor. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları
Uzmanı Dr. İmre Gökyar, çocuklarda sağlıklı uykunun önemini anlattı,
yeterli ve kaliteli uyku için 7 ipucu verdi, önemli uyarılar ve
önerilerde bulundu.

“Bizim yanımızda yatmazsa uykuya dalamıyor!”, “Cep telefonunda oyun
oynamaktan geç yatıyor!”, “Erken yatarsa uyuyamıyor!”… Bir çok anne
baba, çocuklarında bu ve benzeri sorunlar nedeniyle uzmanlara
başvurarak çözüm arıyor. Acıbadem Fulya Hastanesi Çocuk Sağlığı ve
Hastalıkları Uzmanı Dr. İmre Gökyar, çocuklarda uyku bozukluklarının
büyük çoğunluğunun davranışsal olduğunu belirterek “Özellikle
günümüzde televizyon, tablet, akıllı telefon ve yoğun çalışan
ebeveynler nedeni ile çocukların yatağa gidiş saati gecikmekte ve bu
da uyku döngüsünü bozmaktadır. Uyku döngüsünün bozulması geciken
uykuya veya bölünen uykuya neden olarak hem sağlık açısından hem de
günlük yaşamdaki aktiviteleri açısından olumsuz etkilere yol
açmaktadır” diyor. Dr. İmre Gökyar uykusuzluğun yol açacağı
sıkıntıları şöyle anlatıyor: “Yeterli ve kaliteli uyumayan çocuk
sürekli bitkin hisseder, bağışıklığı zayıflayarak hastalıklara çok
açık hale gelir, okulda iyi bir performans gösteremez ve başarısı
düşer, unutkanlık, sinirlilik ve dikkat dağınıklığı sorunu yaşar,
depresyona girme riski artar. Fiziksel, zihinsel ve ruhsal olarak
gelişimi sağlıklı olamayacağından hem kısa hem de uzun vadede pek çok
sorunla karşılaşır. Bu nedenle çocuklardaki uyku bozuklukları doğru
tespit edilerek, bu nedenleri ortadan kaldıracak önlemlerle sorun
ivedilikle çözülmelidir.”

Bu nedenlere dikkat!

Uyku döngüsünün yaşamın ilk üç ayından sonra oluştuğunu, 4-5 yaş
arasında erişkin tip uykuya dönüştüğünü belirten Çocuk Sağlığı ve
Hastalıkları Uzmanı Dr. İmre Gökyar “Uyku insan ömrünün en az üçte
birini oluşturur. Vücudun dinlenmesini ve beynin gün içinde aldığı
bilgileri beyne yerleştirmesini sağlar. Çocuklarda gece uyanmalarında
ailenin mümkünse müdahale etmemesi ve çocuğun kendi kendine tekrar
uykuya dönmesinin sağlanması önemlidir” diyor. Uykusuzluğun nedenleri
arasında iki faktörün öne çıktığını kaydeden Dr. İmre Gökyar şöyle
konuşuyor: “Zayıf uyku alışkanlığında; uykunun başlaması ve uykuda
kalabilme beceresi bir seri biyolojik koşullar ve öğrenilmiş
davranışlara bağlıdır. Organizma uykuya hazır olmalıdır. Bu nedenle
alışkanlıklar oluşturarak vücudu dinlendirmesini ve uykuya
hazırlanmasını sağlamak gerekir. Diğer bir faktör de stres ve kaygıya
dayalı çocuk uykusuzluğudur. Çocukların rutine ihtiyacı vardır.
Çocuklar aile sorunları, çocukluk korkuları veya ayrılık kaygısı
nedeni ile huzursuz hissedebilirler. Bu tür uyku sorunları aniden
ortaya çıkar. Genellikle neden kişisel, ailesel ve sosyal faktörlerden
kaynaklanır. Bunlar geçici olabilir. Bu nedenle onları desteklemek ve
korkuları hakkında konuşmak önemlidir.”

Hangi yaşta, kaç saat uyku?

Gelişim çağındaki çocukların saat 22.00’den önce mutlaka uykuya
dalması gerektiğini vurgulayan Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı
Dr. İmre Gökyar, aksi taktirde çocuğun büyümesinin yavaşlayacağını,
vücut direncinin düşeceğini, bunun da zaman içinde birçok hastalığa
davetiye çıkaracağını vurguluyor. Dr. İmre Gökyar, uyku süresi kişiden
kişiye değişmekle birlikte, sağlık için yaş gruplarına göre uyku
saatlerini şöyle özetliyor;

0-1 aylık bebekler 16.5 saat,

1-8 ay arası bebekler gündüz 3-3.5 saat ve gece 10-11 saat,

9-14 ay arası bebekler 2-2.5 saat gündüz ve 10-11 saat gece,

15-24 ay arası gündüz tek uykuya geçiş zamanı olup 2-2.5 saat gündüz
ve 10-11 saat gece,

3-5 yaş arası uyku ihtiyacı 11-13 saat,

6-13 yaş arası 9-11 saat,

Gençlikte 8-10 saat.

Gelişigüzel bitkisel ilaçlardan kaçının!

Çocuklarda uykusuzluk için bir tedaviye başlamadan önce, ciddi bir
nörolojik hastalığının olup olmadığının mutlaka belirlenmesi
gerektiğini vurgulayan Dr. İmre Gökyar şöyle konuşuyor: Bunu da
yapacak kişi çocuk hekimi ve çocuk nöroloji uzmanıdır. Çocuk uyku
bozukluğunun nedeni; zayıf uyku alışkanlığı, stres, aşırı heyecan,
kaygı ya da davranışsal olsa bile tedavisi maalesef çok kolay
değildir. Çocuk uykusuzluğunun üstesinden gelmek ve uyku düzeni
sağlamak istiyorsanız; beyni yeniden eğitmeniz ve çocuğa uyku
alışkanlığını yeniden öğretmeniz gereklidir. Hekiminiz önermedikçe
bitkisel ilaçları asla kullanmayınız.”

Çocuklarda sağlıklı ve kaliteli uyku için 7 öneri!

Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. İmre Gökyar, çocuklarda
sağlıklı ve kaliteli uyku için şu önerilerde bulunuyor;

Uyku vakti değişmemeli. Bir uyanma saati belirleyin ve buna en başta
siz uyarak başlayın.
Uyku öncesi rutini hazırlayın. Akşam yemeğinden sonra hafif oyun
zamanı, banyo, diş fırçalama, bir masal veya kitap saati ve yatağa
gidiş planını birlikte oluşturun.
Ekranları yatmadan en az 2 saat önce kapatın. Araştırmalara göre,
yatmadan hemen önce televizyon ekranı, telefon veya tabletten gelen
mavi ışığa maruz kalmak, çocuğunuzun uykusunu en az 30-60 dakika
geciktirir. Yatak odasını ekransız bir bölge haline getirin.
Uykudan önce stresi azaltın. Stresli çocuk uyuyamaz. Bu nedenle
yatmadan önceki aktiviteleri sakin tutun.
Çocuğunuzun odasının çok sıcak değil, serin olmasına dikkat edin. Uyku
döngüsü sadece ışığa değil ısıya da duyarlıdır. Oda sıcaklığı 18-21
derece aralığında olmalıdır.
Uykuyu getiren ortam hazırlayın. Yumuşak çarşaflar, loş ışık,
sessizlik çocuğun gündüzle geceyi ayırt etmesinde yardımcı olur.
Uyku bozuklukları için tetikte olun. Bazen en iyi şekilde hazırlanmış
planlar da iyi sonuç vermeyebilir. Çocuğunuz uykuya dalmakta güçlük
çekiyorsa, sürekli ağzı açık nefes alıyorsa ya da kabus görüyorsa uyku
bozukluğu olabilir. Böyle bir durumda mutlaka uzmandan yardım alın.